Skolioza, będąca poważnym schorzeniem narządu ruchu, jest rozpoznawana u coraz większej liczby osób. Szczególnie często wykrywa się ją u dzieci i młodzieży w okresie dojrzewania, zwykle podczas rutynowych badań. Z uwagi na powszechność występowania tego rodzaju skrzywienia, o skoliozie mówi się już jako o chorobie cywilizacyjnej.
Jeżeli nasze dziecko otrzyma wstępną diagnozę dotyczącą skoliozy, najlepiej działać szybko i zdecydowanie. Szczegółowe rozpoznanie stopnia skrzywienia pozwala zastosować skuteczne leczenie, zahamować rozwój skoliozy oraz zapobiec wielu poważnym konsekwencjom zdrowotnym.
Konsultacja lekarska
Lekarzem zajmującym się badaniem wad postawy oraz schorzeń układu ruchu jest ortopeda. To właśnie do niego powinniśmy udać się w każdym przypadku, gdy podejrzewamy u naszego dziecka skoliozę lub inne skrzywienie albo widzimy coś niepokojącego. Skierowanie do lekarza-ortopedy dziecko dostanie także po wstępnej kontroli przeprowadzanej w szkole czy u pediatry.
Wizytę u ortopedy warto umówić również, gdy nasze dziecko jest w okresie dojrzewania – intensywny wzrost może powodować rozwój wad postawy albo skoliozy. Należy pamiętać o tym, że wcześnie rozpoznana skolioza daje zdecydowanie lepsze możliwości wyleczenia oraz pozbycia się bólu i przykrych konsekwencji w dorosłym życiu.
Badania przy skoliozie
Skolioza często jest rozpoznawana w czasie badań przesiewowych dzieci i młodzieży, bilansu w szkole lub podczas kontroli u lekarza-pediatry. Podstawowym badaniem jest wizualna ocena postawy i ewentualnych wad: szczególną uwagę zwraca się na wysokość oraz ułożenie barków, ramion, łopatek, ustawienie bioder i kształt klatki piersiowej oraz wcięcie w talii.
Często mierzy się także długość nóg dziecka celem ustalenia, czy są one równej długości. Do badań można wykorzystać skoliometr (przyrząd pozwalający zmierzyć asymetrię tułowia) oraz pion (dzięki któremu sprawdza się odchylenia).
W przypadku podejrzenia skoliozy lub rozpoznania innych wad postawy, wykonywane są dodatkowe badania: przede wszystkim RTG (w dwóch pozycjach: A-P i bocznej), szczegółowe badanie fizykalne, pomiary wysokości kręgów oraz testy pozwalające na klasyfikację skrzywienia.
Dodatkowo mogą zostać również zalecone takie badania jak: topografia klatki piersiowej, badanie DIERS (dzięki któremu można wykonać optyczny pomiar powierzchni pleców), spirometria oraz badanie podologiczne. Spirometrię wykonuje się przede wszystkim u osób, u których stwierdzono skrzywienie w odcinku piersiowym natomiast badanie podologiczne pozwala ustalić obciążenie stóp i wykryć ewentualne wady.
Terapia skoliozy
W zależności od stopnia zaawansowania skoliozy, możliwe są różne metody jej leczenia. Ważną rolę odgrywa zmierzenie kątów skrzywienia uzyskiwane dzięki metodzie Cobba.
Na tej podstawie skoliozy dzieli się na trzy grupy: skoliozy I stopnia (kąt skrzywienia od 10 do 25 stopni), skoliozy II stopnia (kąt skrzywienia od 25 do 40 stopni), skoliozy III stopnia (kąt skrzywienia powyżej 40 stopni).
Skoliozy I stopnia leczy się rehabilitacją, ćwiczeniami korekcyjnymi, przede wszystkim tak zwaną specyficzną fizjoterapią: specjalnymi ćwiczeniami, dobranymi indywidualnie do skrzywienia. Zalecana jest również stała obserwacja skoliozy oraz regularne wizyty u ortopedy, mające na celu sprawdzenie, czy skrzywienie nie postępuje.
Skoliozy II stopnia leczy się przede wszystkim regularnym noszeniem gorsetu ortopedycznego a także wspomnianą już specyficzną fizjoterapią. Możliwe są również zabiegi rehabilitacyjne.
W przypadku skolioz III stopnia należy rozważyć leczenie operacyjne albo inne, rekomendowane przez lekarzy, metody.