Skolioza to jedno z najpoważniejszych schorzeń układu ruchu. Jest ona również coraz częściej rozpoznawana u dzieci, młodzieży ale też osób dorosłych. Właściwa diagnostyka pozwala ustalić szczegółowo lokalizację skrzywienia, jego kształt oraz stopień. Dzięki temu możliwe jest wdrożenie właściwego leczenia, dopasowanego do stanu pacjenta. Jedną z najpopularniejszych metod leczenia skolioz jest tak zwana specyficzna fizjoterapia – wykonywanie indywidualnych ćwiczeń pozwalających na zmniejszenie skrzywienia i zachowanie właściwej postawy.
Metoda Schroth to jeden z rodzajów specyficznej fizjoterapii. Opracowała ją na początku XX wieku Niemka Katharina Schroth zaś ćwiczenia wykonywane tą metodą zdobyły uznanie na całym świecie i są stosowane do dzisiaj. Można je wykorzystywać zarówno u pacjentów z rozpoznaną skoliozą ale też u osób z wadami postawy czy schorzeniami kręgosłupa, według zaleceń fizjoterapeutów.
Założeniem tej metody jest wykonywanie odpowiednio dobranych asymetrycznych ćwiczeń oddechowych oraz równoczesna korekcja skoliozy w trzech płaszczyznach: płaszczyźnie czołowej, strzałkowej i poprzecznej. Szczególnie ważną rolę w tej metodzie odgrywa odpowiedni oddech, który pozwala skorygować zniekształcenia postawy. Umożliwiają to właśnie specjalnie dobrane ćwiczenia oddechowe.
Metodę Schroth często spotkamy również pod nazwą Lehnert-Schroth a to za sprawą córki Kathariny Schroth – Christy Lehnert-Schroth, która rozwinęła i unowocześniła metodę opracowaną przez swoją matkę.
Rodzaje ćwiczeń
W przebiegu fizjoterapii metodą Schroth wyróżnia się następujące rodzaje ćwiczeń:
1. ćwiczenia wentylacyjne – polegają na maksymalnym „wyciągnięciu” się podczas wdechu oraz maksymalnym napięciu mięśni podczas wydechu. Podczas tego rodzaju ćwiczeń, w czasie wdechu wykonywane są odpowiednie ruchy związane z ustawieniem, kierunkiem i lokalizacją skrzywienia.
2. ćwiczenia mobilizacyjne – związane z poprawą zakresu ruchów i czynności ruchowych kręgosłupa, stawów, barków itp.
3. ćwiczenia kształtujące – ich celem jest derotacja tułowia oraz obręczy barkowej a także stabilizacja uzyskanej korekcji. W tym celu wykorzystuje się maksymalne napięcie mięśniowe.
4. ćwiczenia rozciągające-siłowe – ich głównym celem jest derotacja kręgosłupa oraz kompleksowe korygowanie wady
5. ćwiczenia elongacyjne – inaczej rozciągające, dzięki ich wykonywaniu kręgosłup wydłuża się w osi długiej, aktywizuje się, ich celem jest również zmniejszenie krzywizn a także oddziaływanie na więzadła, ścięgna, stawy.
Zastosowanie metody – dla kogo
Terapia metodą Schroth jest stosowana przede wszystkim i osób ze skoliozą – zarówno dzieci, nastolatków, jak i osób dorosłych. Odpowiednio dobrany zestaw ćwiczeń mogą wykonywać osoby w każdym wieku, co jest niewątpliwą zaletą tej metody. Ponadto ten rodzaj fizjoterapii znajduje zastosowanie w chorobie Scheuermanna, zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa, chorobach zwyrodnieniowych ale również zwyczajnych wadach postawy. Ćwiczenia mogą być wykonywane także w celu mobilizacji kręgosłupa przed operacją.
Głównym celem metody Schroth jest zmniejszenie skrzywienia kręgosłupa oraz zapobiegnięcie jego zwiększeniu. Ćwiczenia mogą być wykorzystane także w celu pozbycia się dolegliwości bólowych kręgosłupa oraz korygowania niewłaściwej postawy.
Ćwiczenia muszą być dobrane indywidualnie do skrzywienia kręgosłupa danej osoby, wykonywane regularnie i intensywnie ale zawsze pod kontrolą wykwalifikowanego fizjoterapeuty, który sprawdza poprawność ich wykonywania. Samodzielne lub niewłaściwe wykonywanie ćwiczeń mogłoby prowadzić do pogłębienia wad postawy i pogorszenia się sylwetki dlatego w niniejszym artykule nie przedstawiamy przykładowych opisów ćwiczeń – ma on wyłącznie charakter informacyjny.